Wydobywanie. Trzy opowieści z hałd
styczeń 2020 – czerwiec 2021
Działanie finansowane ze środków Fundacji Rozwoju Systemu Edukacji
Świętochłowice, Katowice, Ruda Śląska
Realizacja działania animacyjno-badawczego, którego tematem były górnośląskie hałdy, przypadła na czas pandemii. Zaczęliśmy, kiedy wirus zaczął rozprzestrzeniać się po Azji i Europie, pierwsze wizyty na hałdach odbyliśmy jeszcze przed lockdownem, a później na długo zamknęliśmy się we własnych domach, mając nadzieję, że do działania wrócimy, gdy wszystko już wszystko wróci do normy. Pandemia jednak zmieniła bardzo wiele. Przyjęliśmy, że nie ma powrotu do świata sprzed COVID-19. Dlatego zdecydowaliśmy się zmienić założenia projektu, które początkowo skupiały się na różnych działaniach animacyjnych, mających aktywizować grupy poprzez m.in. warsztaty fotograficzne, performatywne i muzyczne. Zaczęliśmy od narzędzi, które pomogą nam lepiej zrozumieć, czym jest życie na hałdzie, jakie przyjmuje ona formy i jakie praktyki składają się na jej rewitalizację.
Co robiliśmy, aby się tego dowiedzieć? Spacerowaliśmy po hałdach o różnych porach dnia i roku, a z naszych obserwacji powstawały notatki tekstowe, fotograficzne i dźwiękowe. Wyszukiwaliśmy informacje prasowe i archiwalne na temat hałd. Dzięki ich analizie wiemy, w jaki sposób spędza się na hałdzie czas i jakie ma ona znaczenia dla mieszkańców. Jest dla nich bowiem terenem zielonym, na którym można biegać, zjeżdżać na sankach w zimie, tworzyć rekonstrukcje bitew i łowić ryby. Mimo że hałda jest opisywana często jako brak czegoś lub jako odpad, to nasz projekt udowadnia, że można ją postrzegać jako miejsce ważne dla mieszkańców górnośląskich miast.
Nasz projekt podsumowaliśmy, tworząc mapę dźwięków, obrazów i krótkich tekstów, którą udostępnimy na początku 2022 roku.
